आज साउन १५ गते, नेपाली हिन्दू धर्मावलम्बीहरूले परम्परागत रूपमा ‘खिर खाने दिन’ को रूपमा मनाइरहेका छन् । वर्षभरिका केही विशेष दिनहरूमध्ये साउन १५ ले सांस्कृतिक, धार्मिक र पारिवारिक महत्व बोकेको मानिन्छ ।
साउन महिनाभर हरियो लुगा, मेहेन्दी, व्रत र धार्मिक अनुष्ठानले भरिएको देखिने महिलाहरू आज घरघरमा दूध, चामल, चिनी, गहुँ, काजु, किसमिसजस्ता सामग्री मिसाएर खिर पकाउने गर्दछन् । विशेषगरी व्रत बसेका र सोमबार व्रत राख्नेहरूको लागि पनि खिर खाने यो दिन एउटा मीठो अवसरका रूपमा लिइन्छ ।
परम्परा र स्वास्थ्यको समिश्रण
साउन १५ मा खिर खाने चलनको पछाडि धार्मिक मान्यता मात्र नभएर स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित कारण पनि जोडिएको छ। नेपाली परम्परामा खिरलाई पवित्र भोजन मानिन्छ। दूध र चामलको मिश्रणले शरीरमा ऊर्जा पुर्याउने र मौसमी संक्रमणसँग लड्न सहयोग पुर्याउने जनविश्वास छ।
वर्षायाममा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सहयोगी हुने भएकाले खिर खाइन्छ भन्ने आयुर्वेदिक मान्यता पनि छ। कतिपय ठाउँमा त आजकै दिन परिवार, छरछिमेक र आफन्तहरू जम्मा भएर सामूहिक खिर भोजको आयोजना समेत गरिन्छ ।
नयाँ पुस्तालाई परम्परामा जोड्ने अवसर
आजको दिनले नयाँ पुस्तालाई नेपाली संस्कृति र परम्पराप्रतिको सम्बन्ध अझ बलियो बनाउन भूमिका खेल्ने विश्वास गरिएको छ । सामाजिक सञ्जालमा पनि खिरको तस्बिर, शुभकामना सन्देश र सांस्कृतिक धरोहरका प्रसंगहरू व्यापक रूपमा सेयर भइरहेका छन् ।
आज साउन १५ का अवसरमा तपाईं पनि घरमै मिठो खिर पकाएर आफ्ना परिवार र प्रियजनसँग रमाइलो गरी परम्परा जोगाउनुहोस् भन्ने शुभकामनासहित, “साउन १५ को खिर खाने दिन तपाईंलाई शुभ रहोस्!”
प्रतिक्रिया